Mở bài và kết bài là hai phần quan trọng không thể thiếu trong một bài văn. Dù bạn viết bài nghị luận xã hội, nghị luận văn học, hay các dạng bài khác, mở bài và kết bài luôn đóng vai trò quyết định trong việc tạo ấn tượng cho người đọc và kết thúc bài viết một cách mạch lạc, sâu sắc. Tuy nhiên, không phải ai cũng dễ dàng nắm bắt được cách viết mở bài và kết bài sao cho hay, đặc biệt là khi cần tạo được sự thu hút và đồng thời khái quát được nội dung. Vậy, làm thế nào để viết mở bài và kết bài thật ấn tượng?
I. Mở Bài – Tạo Ấn Tượng Ngay Từ Những Dòng Đầu
Mở bài không đơn giản chỉ là phần giới thiệu đề tài mà còn là cách để bạn thu hút người đọc ngay từ những câu chữ đầu tiên. Một mở bài hay không chỉ giúp bạn vào đề một cách mạch lạc, mà còn gây sự tò mò, khơi gợi sự chú ý của người đọc. Vậy, làm sao để viết mở bài thật ấn tượng?
- Mở bài bằng một câu dẫn hay, gợi hình ảnh:
Bạn có thể bắt đầu mở bài bằng một câu danh ngôn, một hình ảnh ấn tượng, một câu nói nổi tiếng, hay một câu hỏi gây suy nghĩ. Mục đích là tạo ra một sự liên tưởng ngay lập tức giữa vấn đề mà bạn sẽ trình bày trong bài và những hình ảnh, ý tưởng gắn liền với nó. Ví dụ: Nếu bạn viết về tình yêu trong văn học, bạn có thể mở bài bằng câu:
“Như một ngọn lửa, tình yêu luôn cháy bừng bừng trong mỗi tác phẩm văn học, đôi khi ngọt ngào, đôi khi đau đớn, nhưng luôn để lại những dấu ấn khó phai trong lòng người đọc.” - Dẫn dắt mượt mà vào vấn đề chính:
Sau khi có câu dẫn, bạn cần dẫn dắt người đọc vào vấn đề chính của bài viết một cách nhẹ nhàng, tự nhiên. Đây là lúc bạn giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm, nhân vật, hay vấn đề mà bạn sẽ bàn luận trong bài. Ví dụ:
“Trong những trang viết của văn học Việt Nam, tình yêu không chỉ là một đề tài quen thuộc mà còn là chiếc gương phản chiếu sâu sắc những cung bậc cảm xúc của con người, như trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao.” - Giới thiệu quan điểm, lập luận chính của bài:
Để người đọc có thể hình dung rõ ràng về nội dung bài viết, bạn nên đưa ra quan điểm hoặc mục tiêu mà bạn muốn triển khai trong bài ngay từ mở bài. Ví dụ:
“Qua việc phân tích mối quan hệ giữa Chí Phèo và Thị Nở, bài viết sẽ làm rõ hình ảnh tình yêu trong xã hội phong kiến đầy bất công và khắc nghiệt.”
Mở bài hay là sự kết hợp giữa sự sáng tạo trong cách dẫn dắt và sự rõ ràng trong việc giới thiệu vấn đề. Bạn cần đảm bảo rằng mở bài sẽ giúp người đọc cảm thấy hứng thú và sẵn sàng đón nhận những luận điểm tiếp theo trong bài.
II. Kết Bài – Khép Lại Bài Viết Một Cách Sâu Sắc
Kết bài là phần cuối cùng của bài văn, và như một người bạn, nó cần để lại ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc. Một kết bài hay không chỉ tóm gọn lại những ý đã bàn luận trong thân bài mà còn gợi mở, khái quát lại những suy nghĩ sâu sắc mà bạn muốn người đọc suy ngẫm sau khi đọc xong bài viết.
- Tóm tắt lại những luận điểm chính:
Một kết bài hay không thể thiếu việc khái quát lại những nội dung đã được trình bày trong thân bài. Tuy nhiên, đừng làm điều này một cách máy móc, mà hãy chọn lọc và diễn đạt lại một cách sáng tạo để tránh sự lặp lại nhàm chán. Ví dụ:
“Như vậy, qua việc tìm hiểu về nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm của Nam Cao, chúng ta có thể nhận thấy rằng, tình yêu không chỉ là khát khao hạnh phúc mà còn là sự phản ánh của những hệ lụy xã hội.” - Đưa ra nhận xét, suy ngẫm:
Kết bài cần có một phần tổng kết, có thể là một nhận xét về tác phẩm, nhân vật, hay thông điệp của bài viết. Điều này giúp bài viết không chỉ dừng lại ở việc phân tích mà còn khiến người đọc suy nghĩ thêm. Ví dụ:
“Tình yêu trong Chí Phèo không chỉ là một đề tài văn học mà còn là bài học về sự mất mát nhân tính trong những con người bị xã hội chối bỏ.” - Gợi mở, mời gọi người đọc suy ngẫm:
Cuối cùng, một kết bài hay có thể gợi mở đến một vấn đề mới hoặc đặt ra câu hỏi cho người đọc suy nghĩ thêm. Điều này sẽ giúp bài viết của bạn không chỉ dừng lại ở lời kết mà tiếp tục mời gọi người đọc tư duy về chủ đề mà bạn đã đưa ra. Ví dụ:
“Liệu rằng, trong xã hội hiện đại, những con người bị đẩy ra ngoài lề như Chí Phèo có thể tìm thấy được tình yêu, hay họ sẽ mãi mãi sống trong cô đơn, tuyệt vọng?”
Kết bài không phải là phần đơn giản để hoàn tất bài viết, mà là phần quan trọng giúp bài văn của bạn hoàn chỉnh và có sức thuyết phục. Một kết bài hay không chỉ tạo được ấn tượng mạnh mẽ mà còn có khả năng khơi gợi những suy ngẫm sâu sắc cho người đọc.
Viết mở bài và kết bài hay là một kỹ năng quan trọng mà mỗi học sinh cần rèn luyện. Mở bài hay sẽ thu hút người đọc ngay từ đầu, giúp họ cảm thấy hứng thú và muốn tiếp tục theo dõi bài viết của bạn. Kết bài hay sẽ khép lại bài viết một cách trọn vẹn, khiến người đọc phải suy nghĩ và đọng lại cảm xúc. Để làm được điều này, bạn cần nắm vững cấu trúc, rèn luyện khả năng viết sáng tạo và luôn đặt mình vào vị trí của người đọc để tạo ra những đoạn mở và kết bài thật sự ấn tượng. Hãy luyện tập thường xuyên để cải thiện kỹ năng viết của mình, và bạn sẽ thấy sự tiến bộ rõ rệt trong từng bài văn!
– Chúc các em ôn tập tốt –
– Cô Trần Thị Phương Hảo –
Để lại một bình luận